Η Φυσική Άσκηση ως μέσο θεραπείας της Κατάθληψης

Τα τελευταία χρόνια έχει μπει ολοένα και με πιο αυξανόμενο ρυθμό στη ζωή μας ο όρος Κατάθλιψη, τα συμπτώματα και οι συνέπειες της. Τόσο η σκληρή καθημερινότητα όσο και η οικονομική κρίση έχουν κάνει τον καθένα από εμάς να έχει να διηγηθεί μια προσωπική ιστορία αναφορικά με την κατάθλιψη που ο ίδιος πέρασε ή ακόμη βιώνει. 

Ωστόσο αυτό που πρέπει να γίνει σαφές είναι ότι υπάρχουν διακριτά τις περισσότερες φορές όρια από την απλή μελαγχολία ή θλίψη, τη δυσθυμία, την κακή διάθεση έως την κατάθλιψη. Για να διαγνωστεί ένα άτομο ότι πάσχει από Κατάθλιψη θα πρέπει να υπάρχουν συγκεκριμένα γνωστικά, συναισθηματικά, συμπεριφορικά και νευρωτικά συμπτώματα για συγκεκριμένα χρονικά διαστήματα. 

Η Κατάθλιψη αποτελεί μια κατάσταση παθολογικής θλίψης που συνοδεύεται από σημαντική μείωση του αισθήματος προσωπικής αξίας και από την επώδυνη επιβράδυνση των νοητικών, ψυχοκινητικών και οργανικών διαδικασιών. Συνήθως συνδυάζεται με χαμηλή αυτοεκτίμηση, αυτομομφή, αισθήματα ανημπόριας, απαισιοδοξία, απελπισία ακόμη και σκέψεις αυτοκτονίας. 

Η Κατάθλιψη αποτελεί μία από τις πλέον σημαντικές νόσους στον τομέα της ψυχικής υγείας στην εποχή μας, ενώ από τον Παγκόσμιο Οργανισμό Υγείας έχει ανακοινωθεί ότι μέχρι το 2020 θα αποτελεί την Νο2 ασθένεια στη λίστα. 

Οι περισσότεροι άνθρωποι επιζητούν ένα γρήγορο και άμεσο αποτέλεσμα στην κατάσταση που τους ταλαιπωρεί και καταφεύγουν στη χρήση φαρμάκων προκειμένου να νιώσουν καλύτερα. Είναι όμως τελικά τα φάρμακα η πιο γρήγορη, άμεση, σωστή και η μόνη αποτελεσματική λύση στο πρόβλημα της κατάθλιψης ή αποτελούν απλώς μια ευκαιρία επικάλυψης του προβλήματος? 

Ένας εναλλακτικός πολύ πιο υγιεινός και εξίσου οικονομικός τρόπος απέναντι στο πρόβλημα της κατάθλιψης είναι η Άσκηση. Σε αρκετές διαχρονικές έρευνες έχει αποδειχτεί ότι τα άτομα που δεν υιοθετούν καμία ή περιορισμένης μορφής άσκηση έχουν διπλάσιες πιθανότητες να παρουσιάσουν συμπτώματα κατάθλιψης από εκείνα τα άτομα που είναι κινητικά δραστήρια. Επιπλέον έχει αποδειχτεί ότι ενήλικες που γυμνάζονταν 3 ώρες την εβδομάδα παρουσίασαν μείωση των συμπτωμάτων της κατάθλιψης κατά 27% σε σχέση με εκείνους που ασκούνταν λιγότερο από 1 ώρα την εβδομάδα. 

Πλήθος ερευνών αποδεικνύει ότι μέτριας συχνότητας και έντασης άσκηση σχετίζεται με τη μείωση των συμπτωμάτων της κατάθλιψης αλλά και του άγχους, συμβάλλοντας στην βελτίωση της διάθεσης και της γενικότερης ευημερίας. Η αύξηση της εγκεφαλικής αιματικής ροής, οι αλλαγές στους νευροδιαβιβαστές (π.χ. νορεπινεφρίνη, ντοπαμίνη, σεροτονίνη), η μείωση της μυϊκής έντασης, η αύξηση των αισθημάτων αυτοελέγχου, ικανότητας και αυτό-αποτελεσματικότητας, η βελτίωση της αυτοαντίληψης και οι θετικές κοινωνικές αλληλεπιδράσεις είναι μερικές από τις αιτίες που δικαιολογούν τα παραπάνω αποτελέσματα. 

Συμπερασματικά θα λέγαμε ότι η Κατάθλιψη αποτελεί μια σύνθετη και πολυεπίπεδη νόσο της οποίας τη διάγνωση μπορεί να κάνει μόνο ο ειδικός και να προτείνει τη χρήση φαρμάκων σε περιπτώσεις όπου κρίνεται απαραίτητο. Ωστόσο είναι σημαντικό να γνωρίζουμε ότι η ψυχολογική υποστήριξη, η διαδικασία αυτογνωσίας και η άσκηση μπορούν σε αρκετές περιπτώσεις να αποτελέσουν εναλλακτικές μορφές θεραπείας με αμεσότερα και σταθερότερα αποτελέσματα. Η ολιστική προσέγγιση του θέματος και η επιλογή του κατάλληλου επιστήμονα-θεραπευτή-γιατρού αποτελεί θέμα μεγίστης σημασίας για να ξεφύγουμε από το πρόβλημα σωστά, γρήγορα και αποτελεσματικά. 

Πατσού Φρόσω

M.Sc. Ψυχολόγος - Αθλητική Ψυχολόγος

E-mail: frossopatsou@yahoo.gr

Τηλ.: 6982.89.28.32

www.idealpsychology.gr

References:

1. Dunn, A. L., Trivedi, M. H., Kampert, B. J., Clark, C. G., & Chambliss, H. O. (2005). Exercise treatment for depression. Efficacy and dose response. American Journal Prenentive Medicine, 28,1-8. 
2. Martinsen, E.W. (2008). Physical activity in the prevention and treatment of anxiety and depression. Nordic Journal of Psychiatry, 62, 25-29.
3. Mather, A. S., Rodriguez C., Guthrie F. M., McHarg, A. M., Reid, C. I., & McMurdo, E. M. (2002). Effects of exercise on depressive symptoms in older adults with poorly responsive depressive disorders. Brain Journal Psychiatry, 180, 411-415.
4. McKercher, C. M., Schmidt, M. D., Sanderson, K. A., Patton, G. C., Dwyer, T., & Venn, A. J. (2009). Physical activity and depression in young adults. American Journal of Preventive Medicine, 36(2), 161-164.